Rak trzony macicy ( rak endometrium ) zajmuje czwarte miejsce pod względem zachorowalności na nowotwory złośliwe kobiet. Nowotwór ten ze względu na wykrycie we wczesnym stadium choroby charakteryzuje się małą umieralnością. Oznacza to, że pomimo, że jest nowotworem częstym – niewielkiej ilości kobiet nie udaje się go pokonać.
Rak trzonu macicy(\(\( endometrium) dotyczy zazwyczaj kobiet po menopauzie ( 50 – 70 rok życia). Powodem nieprawidłowego rozrostu endometrium jest nadmiar estrogenów produkowanych przez organizm kobiety lub dostarczanych w postaci tabletek, w których zawarte są hormony. Dlatego w przypadku tabletek antykoncepcyjnych estrogeny podaje się z gestagenami, aby zapobiec niekontrolowanemu rozrostowi endometrium.
Również tamoksyfen, lek podawany kobietom z rakiem piersi, zwiększa ryzyko zachorowania na raka endometrium, jednakże w tym przypadku skuteczność tamoksyfenu w walce z nowotworem piersi przewyższa negatywne skutki oddziaływania na endometrium. Kobietom przyjmującym tamoksifen zaleca się obserwację pod okiem lekarza ginekologa.
Około 10-15% nowotworów endometrium dotyczy kobiet przed menopauzą i jest spowodowane cyklami bezowulacyjnymi. Podczas cyklu owulacyjnego następuje czasowe obniżenie stężenia estrogenów na rzecz progesteronu, a następnie ponowny wzrost estrogenów. W cyklu bezowulacyjnym estrogeny są na stałym wysokim poziomie co stanowi czynnik ryzyka rozwoju nowotworu.
PREDYSPOZYCJE DO ZACHOROWANIA:
Kiedy mam podwyższone ryzyko zachorowania na raka trzonu macicy(\(\( endometrium)?
→ wczesna miesiączka i późna menopauza
Wczesna miesiączka oznacza szybkie rozpoczęcie produkcji estrogenów i poddawanie organizmu ich działania aż do okresu menopauzy
→ niepłodność
→ otyłość
Duża ilość tkanki tłuszczowej idzie w parze ze wzrostem stężenia estrogenów
→ nadciśnienie i cukrzyca
→ tamoksifen i hormonalna terapia zastępcza (HTZ)
→ występowanie raka trzonu macicy w rodzinie
→ przebyta radioterapia w obrębie miednicy mniejszej
→ dobre warunki socjoekonomiczne
OBJAWY:
Objawy, które powinny Cię zaniepokoić
→ nieregularne krwawienia przed menopauzą
→ krwawienia, ropne upławy, plamienia u kobiet po menopauzie
GDZIE SZUKAĆ POMOCY, BADANIA:
Do kogo i jakie badania?
W przypadku powyższych objawów należy zgłosić się do lekarza ginekologa, który wykona:
– badanie ginekologiczne
– biopsję endometrium
– wyłyżeczkowanie kanału szyjki macicy
– ewentualne badanie ultrasonograficzne ( USG), nie jest to jednak badanie wystarczająco czułe, żeby z całkowitą pewnością wykluczyć proces nowotworowy
STAN PRZEDNOWOTWOROWY:
Stanem przednowotworowym jest rozrost endometrium z atypią ( rozrost atypowy). Oznacza to, że komórki endometrium nie są zbudowane prawidłowo, nie pełnią też swojej funkcji, a na ich podłożu może rozwinąć się w przyszłości rak endometrium.
U kobiet w okresie około menopauzalnym oraz po menopauzie, u których występują nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych konieczne jest wykonanie badania histopatologicznego ( biopsja lub wyłyżeczkowanie jamy macicy).
Rozrosty endometrium bez atypii w większości przypadków można leczyć gestagenami, z kontrolą histologiczną co 3 miesiące.
TYPY RAKA TRZONU ENDOMETRIUM:
Rak trzonu macicy, jaki z niego typ?
Raka trzonu macicy ( endometrium) możemy podzielić na typ 1 i typ 2:
→ typ 1
– większość przypadków, związany z hiperestrogenizmem
-rozwija się na podłożu przerosłej śluzówki macicy, jest to rak endometria lny
– młodsze kobiety
– lepiej rokuje
→ typ 2
– rzadki, niezwiązany z estrogenami
– rak nie poprzedzony przerostem śluzówki macicy,
– kobiety starsze
– często rokuje gorzej niż typ 1
LECZENIE:
O metodzie leczenia decyduje stopień zaawansowania klinicznego, stopień złośliwości histologicznej oraz typ raka.
W leczeniu raka trzonu macicy stosujemy:
→ chirurgię
→ radioterapię
→ hormonoterapię, chemioterapię
→ leczenie skojarzone – radioterapia z chirurgia,
ROKOWANIE:
Rokowanie zależy od wieku pacjentki i stopnia zaawansowania klinicznego.
Odsetek 5-letnich przeżyć wynosi w I stopniu 90%, w II stopniu 60%, w III stopniu 40%, a w IV stopniu 5%.
PORADY DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI NOWOTWOROWEJ:
- Odwiedzaj swojego ginekologa co najmniej raz w roku w celu wykonania badania ginekologicznego, cytologii, badania USG przezpochwowego
- Jeżeli doświadczasz miedzymiesiaczkowych krwawień, występują ropne upławy, odczuwasz ból w podbrzuszu lub jakiekolwiek inne niepokojące objawy – Skonsultuj się ze specjalistą
